BUSHE UKWISA KWA KWA YESU
KULI MUPEPI?

Abantu abengi pano calo balafwaisha sana ukwishiba ifikacitika kuntanshi yamyeo yabo. Bafwaya nokwishiba ifyo kumulu kwaba. Abengi abatunganya ifya kumulu bali filwa ukulanga ifileisa kuntanshi yesu nangu ifyo kukati kamulu kwaba. Tufilwa nokulondolola imibele yabushiku bukonkanyapo bwa mwela. Lelo kwaba umuntu umo uwo ubusesemo bwakwe bwaba ubwacinshinka ecafikapo. Uyu ni Yesu Kristu ukupitila mumashiwi yakwe engatulondolwela ifyo kuntanshi yacalo cino kukaba. Ena aba akasambilisha kabili katungulula musuma.

Mucisambililo cino twalasambililamo efyo Yesu alanda pakwisa kwakwe ukwacibili. Ewaishiba bwino pamulandu yampela yacalo cino pantu kabili ewacibumbile.

1. IFISHIBILO IFYAKUMWENAKO ATI KRISTU ALINOKWISA MUNSHIKU SHAMIKALILA YESU

Elyo Yesu aebele abasambi bakwe ati akabwela umuku wacibili (Mateyo 23:39) bushe abasambi bamwipwishe icipusho nshi?

"Baipwishe ati twebe bushikunshi ukabwela kuli ifwe babili fishibilo nshi tukamwenako ukuti impela yacalo cino yafika?" - Mateyo 24:3.

Ukulingana nefyalembwa muli mateyo icipandwa 24 na Luka icipandwa 21 ati ifyakumwenako kukwisa kwakwe ukwacibili ifyo kukaba. Amashiwi yambi yamucipingo ayabusesemo nayo yalanda nokulondolola efyo cikaba, efyo imibele yabantu mucalo ikaba ilyo Kristu talati ukwisa umuku wacibili pamo ngefyo twasambilila ubusesemo bwalembwa nokufikilishiwa mu menso yesu no kushininkisha ukuti ukwisa kwa kwa Yesu ukwacibili kulimupepi.

Icishibilo Cantanshi
Ifyantanshi ifishibilo tungamwenako ukuti Yesu ali mupepi ilyo tuli munshila yesu iya bwina Kristu bwakuya kumulu, amacusho, ukwipayana ne fipapwa.

"Ukupitila pamyaka ikana napabula Yesu apele ubusesemo ubwakulanda pafyo kumpela yacalo kukaba ifipapwa fikacitika kukasuba, umweshi nentanda pano pe samba lya calo ifyalo fikakwata amacusho ayalekana lekana nefipapwa ifingi mumikalile. Abantu bakakwata umwenso nokufwaya ukwishiba ifintu ifikacitika kuchalo pantu nefya bikwa kumulu ifyo tumona ifikapilibuka. Napanuma yaiko umwana wamuntu bakamumona aleikila ukufuma kumulu mumakumbi na maka nolulumbi ulwacilapo. Icipingo citila ngamwamona fyonse ifipapwa namacusho yalacitika. Koseni mubusumino no kulolekesha pantu ubupususho bwenu ninshi buli mupepi." - Luka 21:25-28.

Ngapalwakonaika kwacalo ilyo Yesu talaisa ku fyanso ifikalamba ifilepangilwa nefyalo ifyalekana. Bushe ababalwani teti bonaule icalo cino nefyanso fyabo? Ala nangu cibe ifyo Yesu alilandile pafya butecekelo bwesu muli ino nkulo yabulanda. Icimfulunganya cili mucalo cones, amalanda nefipapwa filenshininkisha icishinka cakuti ukwisa kwa kwa Kristu kuli mupepi. Abantu abengi nabasakamana lelo bakasambilila ne cipingo bena kuti baimya amashiwi yabo ayakutila moneni uyo uuleisa kucalo.

Icishibilo Cabubili - Ifinkunka
Bushe ifinkunka filecitika ifyakonaula icalo filelanga shani mumicitile yampela ya calo?

"Kukaba ifinkunka ifyakutensha icalo ifikalamba, insala namalwele muncende ishalekana lekana elyo nefyakutinya nefishibilo ifikalamba ukufuma kumulu. Ngamwamona ifi fintu filecitika ishibeni ukuti ubufumu bwa kwa Lesa ninshi bulimupepi nokuwa." - Luka 21:11, 31.

Lolekesheni pa lwa cipowe mucalo conse efyo nabana abengi tabalekwata icakulya icisuma, amafumo yabo nga mwayamona yalelanga ukuti balelwala amalwele yansala. Ifi fintu tuleimwena na menso yesu umo bwacela. Bushe teti mupape ifyo ifyalo filetuma abantu ku mweshi na bamashini abamutengo uukalamba lelo balefilwa ukulisha abantu babo? Yesu alishibe ifyo icipowe mucalo cikatwalilila nefyo bukaitemwe bwabantu bukakula kumpela yacalo. Ifinkukuma nafyo pamo ngefyalembelwe muli Almanac ya 1999 ukuti munkulo nenkulo isha mibele yabwina Kristu ifinkukuma ifikalamba nafilundapo ukucitika. Mumukulo walenga ikumi na mutanda, ifinkukuma fyacitike mucalo ifikalamba fyali mutanda (6), munkulo yalenga pabula (7). Ifinkukuma fyacitike mucalo fyali cine napabula. Munkulo ya makumi yabili ifinkukuma fyacitike fyali umwanda umo (100). Namukupwa kwanshita tuli no kumona ifinkukuma ifikacitika fikaba ifingi uku cilapo. Ifi fyonse filefikilisha ubusesemo bwakwa Yesu. Ifipowe ne finkukuma ifikalamba filecila mu cipimo. Icine ubufumu bwakwa Lesa buli mupepi. Bushe umukulo wenu ilyo taulapwa tulinokumona ifinkukuma ifingi ukucilapo nangu kwisa kwa mfumu ya shamfumu kuli nokucitika?

Icishibilo Cacitatu - Ukufula kwa Cuma Muchalo
Bushe cipilibula shani ngabalelanda ati icuma nangu ubunonshi bwa cuma bulesangwa mubantu abanono mucalo nabengi basangwike abapina?

Mwibuku lyakwa Yakobo 5:3 icipingo citila ati ifya golide fyenu nefya silfere fyenu mwafitutikila inshiku sha kulekelesha. Nangu cingaba ati incito shabunonshi nashifula muno calo abantu abanono balesangwa nefyuma no kulundapo nabashakwata ubupina bulelundapofye. Icipingo cilanda ati "Ukusanga kwa bunonshi kubantu abanono kulenga ati ukwisa kwa kwa shikulu kuli mupepi." (icilundwa 8)

Icishibilo Cakulenga Cine - Ukubula Umutende Pakati
Kabantu
Bushe ababomfi nabo kukana sekela mumalipilo yabo ninshi kwakulila bwangu? Icipingo ciletila "Moneni! icilambu cababomfi abasepele amabula yenu ico mwabapusula cilekuta ne nkuta yaba kasepa yafika mumatwi yakwa shikulu wa mucalo" Nipamulandu wakukana linganya amalipilo necinto abantu balebomba ecilenga ukana kwata umutende pakati ka bantu mucalo. Ici naco ciletulangilila ifyo ukwisa kwakwa Shikulu kuli mupepi.

Icishibilo Cakulenga Cisano - Ukonaila Kwamicitile Isuma
Yabantu
Mulandu nshi imikalile isuma yabantu mucalo yacepela?

"Icipingo citila ati lelo ishibeni ici ukuti munshiku shakupelekesha mukesaba inshita ishayafya pantu abantu bakaba abaitemwa, abatemwe ndalama, abamataki, abamiya, aba miponto, aba bucintomfwa kubufyashi, abashitotela, aba shashila, abaonaula abatalama, abalwambo, ababula ukuiteka, abankalwe, bakaba abashatemwa busuma, bashikantu, bacintalika, abamikwa, abatemwokwangala ukucisha ukutemwa Lesa, abantu abakwata mimonekele yabukapepa lelo abakana amaka yabuko. Lelo abantu babifi kabili abafutika baka lundulukila ku kubipo ukucila, abalufya, kabili abalufiwa." - 2 Timote 3:1-5, 13.

Nga mwalolekesha imibele, ifibumba mukwete, ifyuma, imibele yakonaula abana abanono kubakulu, abana abanono ukukana umfwila abafyashi, abana abanono ukusangwa mumilandu yakwipaya Bantu. Fyonse ifi filelanda namaka ukuti ukwisa kwakwa Shikulu kuli mupepi.

Icishibilo Cakulenga Mutanda - Ukusabankana Kwakufwaya Ukucita Ifisunguko Fyabuloshi
Mulandu nshi tulemwena abantu bonse ukufwayo ukumona ifisunguko fya buloshi? Icipingo calilanda ati:

"pantu ba Kristu wabufi naba kasesema wabufi bakema, no kulange fishibilo fikalamba nefya kupapa ifya kuti balufye na basalwa bene nga cabe cingacitwa." - Mateo 24:24.

Ayamashiwi yalelanga ifyo munshita shampelelekesho ifya kupapa nefishibilo ifikaba ifyabufi mukumwenekesha amaka ya mupashi wakwa Lesa. Indoshi nabakapanga wafyakupapa bantu baleilanga apabuta tutu, nabakashitisha wamiti yakupanga ifipapwa ukupitila mumipashi ya kwasatana nabakumana icalo conse. Ifi fyonse fili nomba fya kupangilamo ifyuma. Nefi filenga apabuta amashiwi Yesu alandile ukuti tuli panshita iyo umwana wamuntu aleisa.

Icishibilo Cakulenga Cine Napabula (7) - Ubwishibilo Ku Calo Conse
Bushe imibele yakwikatanya icalo conse cifikile kwi pamulandu wacalo abafita (Africa) kukabanga kapakati (Middle East) kukabanga bababuta, naba kukapanda katali? Icipingo citila ati 'Inko shibuke;

"Posenimo icikwakwa pantu nafipya ifya kusepa pantu bwalifulo bubi bwabo!' bacinkupiti, ukubolokota kwaba cinkupiti mumupokapoka wa kuputwilamo umulandu. Pantu buli mupepi ubushiku bwa kwa Yehoba mumupokapoka wa kuputwilamo umulandu." - Yoele 3:12-14.

Ilelo kufyalo fyakapinda katali na mucalo caba fita, kukabanga kababuta abantu bonse nabashibuka mumicitile yabo ifyo tacali kale mulandu wakuti ubushiku bwakwashikulu imfumu buli mupepi.

Icishibilo Chalenga Cine Konsekonse - Amapekanyo Yakuleta Umutende Pacalo No Kulwa Inkondo
Twaikala mucalo icakupapusha. Kabili bonse balisumina ukuti kufwile kwaba mutende pacalo. Lelo ilyo abantu balelanda mutende kuli bambi kule citwa ubunkalwe no kutendeka ukulwana. Bakasesema bakwa Lesa Mika na Yoele basosele ati ilyo abantu bakalanda ifya kufwaisha ukuleta umutende pacalo (Mika 4:1-3) ukukana kwata ubucetekelo mubena mupalamano fikalenga abantu ukufwaya ukulwana munkondo (Yoele 3:9-13). Icipingo naco kalefye calilandile pamulandu wakufwayo mutende kabili nokupekanishisho ukulwa inkondo mubwikalo mwanshita shampelelekesho no kushininkishafye ukuti umutende wacine ukaletwafye elyo Yesu akesa.

Icishibilo Calenga Cine Lubali - Ubuyantanshi Muli Kanokashita
Mulandu nshi panuma yamyaka iyafula sana iyapita kunuma kano kashita kena eko twamonamo ukusabanta kunchende ishitali noku landashana no muntu uuli ukutali kwacefyesha icalo?

Mwibuku lyakwa Daniele 12:4 icipingo casosa aciti "Lelo ine we Daniele kake ifyebo ifi komenena nebuku ukufika panshita yakumpela, bakasabanta abengi no kwishiba kukafula."

Ubu busesemo kabili bulelondolola napa mulandu waku bomfya ifibombelo ifya pangwa mukwangufya incito tuli nayo yonse uno mukulo. Imishibile iyafintu iyalekana lekana nayo naifula mukwangufyanya fye mumyaka iyinono iyakunuma yesu. Ifintu ifingi ifya cinjishiwa mumyaka amakumi yasano ukucila ifyacitike kale mumyaka amakana yabili ayapita kunuma. Abengi bakenda ukuya uku noku mukuleta ubwishibilo. Kunuma wamwaka wa 1850 abantu balebomfya inama mumyendele yabo lelo shino nshiku kuli indeke ishendesha sana isho babomfya kukwenda kuncende ishalekanalekana nafimbi ifya kwendelamo ifyakuya nafyo kumwenshi. Ukwenda kwabantu ukwile pantanshi nefyakupanga panga ifingi fyonse filepela bumboni ati tuleikala munshita shakupelekeshako.

Icishibilo Cakulenga Ikumi - Imbila Nsuma Kuchalo Conse
Yesu Kristu asosele ati panuma ilyo talaisa umuku wacibili imbila nsuma ikafika kucalo conse.

"Nembila nsuma iyi ya bufumu ikabilwa kufyalo fyonse kukabo bunte kunko shonse elyo impela ikesa." - Mateo 24:14.

Mumyaka iyingi iyakunuma munchende umwingi muchalo imbila nsuma tayaishibikwe kubantu. Munchende umo tabalefwaye mbila nsuma ifintu fyalipilibuka pamo nga kukapinda katali aka calo. Mukwangufyanyafye imbila nsuma naifika kuncende pakati kacalo conse. Icinecine imbila nsuma ili nokufika konse ukwapela calo ifyo tacali kale. Ukupitila mulibamashini bakusabankanishisha mo amashiwi ya calo amashiwi bwine Kristu nayo yalesabankanishiwa mupepi nefyalo fyonse. Tuleikala mukashita ako Yesu alandilepo. Imbila nsuma ikashimikilwa kucalo conse elyo impela ya calo ikesa.

2. BUSHE UKWISA KWAKWA YESU KULI MUPEPI?

Panuma yakulondolola ifishibilo fyakumwenako ukuti Yesu alimupepi nokwisa alekelesheko namashiwi ayo alembwa muli Mateo 24:34 "Ndemweba icine cine, ndeti, inkulo ino tayakapite, fikasuke ifi fyonse afiisa."

Cintu cabula nokutwishika ukuti inkulo iyo fyonse ifishibilo fyabusesemo fikafikilishiwako ebakamona Yesu abwela umuku wa cibili pano chalo. Tacapose inshita iitali alinokufumyapo ulubembu pano calo no kucula elo akemike no bufumu bwakwe ubwamuyayaya. Napali ici Yesu atile ati "Lelo ulwabushiku bulya nakashita takuli uwaishiba nangu nibamalaika ba mumulu nangu mwana kano Tata." (Mateo 24:36). Kabili akonkenyepo nokutila ati:

"Eco naimwe mube abaiteyanya pakuti umwana wa muntu akesa mukashita mushicetekele." - Mateo 24:44.

3. YESU, ICICETEKELO CA CALO CONSE

Kristu ecicetekelo cakushalikishako icilekabila ca calo cones pantu ena ekacimfya walubembu lwaonaula icalo. Yesu afwilile pakalifali ukuleta amaka yakucimfya ububi no bupususho kuli bonse abalepokelela ubupe bwakwe ubwa bupususho.

"Kuli uyo uucito lubembu wakwa kasebanya ico abembuka fye ukufuma kukutendeka. Eco amonekele umwana wa kwa Lesa icakuti asopolole imilimo yakwa kasebanya." - 1 Yohane 3:8.

Lesa apangileko inshila iyakutupusushishamo ukupitila mukuipela bulilambo bwamubili wakwe no mulopa. Elyo na Yesu umo wine uukaleta umutende pacalo ukupitila mukonaula ulubembu naipeleshe no kufuta umulandu walubembu ukufuma kumweo wenu. Tekwebati mulolele mpaka Yesu akese umuku wacibili pakuti musange umutende wamacusho mumweo wenu. Yesu ali uwaipekanya nomba line ukumipela umutende mulekabila. Umukashana umo ilyo asangilwe kukulongana kwamashiwi yakwa Lesa umupashi walimwitile pakumfwa imbila nsuma umo bailondolwele. Kabilli aumfwile nefyo nokwisa bwangu bwamupusushi kukaba. Ici camoneke ukuba icamano. Elyo atile ena panshita iitali alefwaya fwaya, ukutemwa, insansa, no mutende muncende shabubifi. Yesu ekalubula. Ubushiku bwakonkelepo ilyo kashimikila pamo nakomfwa wakwe bailemutandalila umukashana uyu abalondolwele amacusho yantu apitilemo mumweo wakwe. Ubumi bwakwe bwali bwabu cakolwa wa bwalwa nokucita ubulalelale. Panuma yakulondolola amacusho yakwe atampile ukulila nokutila ati amashiwi kashimikila alandile ubushiku bwapitilepo yalelanda maka maka pamicitile yamumweo wakwe. Ishiwi lyafikile ku mutima wakwe lishiwi lyakwa Lesa. Lyalesosa amashiwi yakunasha umutima wakwe. Uyu mukashana asalile ukuleka imicitile yabipa nokupela umutima wakwe kuli Kristu imfumu katula no kukosa mubucetekelo cakulolela ukwisa kwakwe wa bucibili. Mumilungu yakonkelepo ena amwene ifyo iminsoshi yakwe no kukabila kwakwe uko alemona ati kuti kwafumishiwapo mukukolwa nomba kwasango bupususho mukusenda inshita yakulanda na Yesu mumapepo. Yesu atampile ukumulubula kufyabipa fyonse ifyo ifya leonalula mweo wakwe. Mumweo wakwe acitile ifintu ifingi ifyo ifisha muletele insansa iyoo. Lelo uluse lwa kwa Kristu no bwelelo bwaletele amaka ayakosa muli wene no kucimfya ukusebana kwamweo wakwe. Imibele yacitike kucipondo catanikwe na Yesu palupanda fyaletele amatontonkanyo yapya muli ena. Makamaka pamulandu wabucushi no kumona ifyo ali mupepi no kufwa apilibwike kuli uyo uwalecula kumbali yakwe palupanda uushacitile po nangu kamo akabi no kwipusha ati mwe Yesu munjibukishe ilyo mukesa mubufumu bwenu (Luka 23:42).

Yesu bwangubwangu ayaswike nokulaya kukapondo palupanda incende pamo nankwe mu paradise (Luka 23:43). Umo wine Yesu ukupitila muluse lwakwe apele ubwelelo bwa membu yakapondo palupanda imwe mweka alemipela ubupusukilo, ubwelelo ubwafikapo no mutende ku mutima wenu. Pokeleleni ayamapalo ilelo line mweka kabili nemwe kuti mwapepelapo nakapondo kalefwa palupanda nokutila ati "Mwe Yesu munjibukishe ilyo mukesa mubufumu bwenu" Na Yesu aleasuka nokutila ati ndinokwisa nakabili naiwe ukaba naine mu paradise.