Ka Jingkieng Sha Ka Jingim Basngewhun

Ki la lap ia ka shynrong jong u hajan ka jaka rieh ha ka dewlynnong ba kynjah hapdeng ka duriaw Atlantic. U nong pyniaid lieng uba ngim tip ia ka kyrteng, u la buh jingkynmaw ia ki jingtynjuh bakhraw haduh saw bnai. La pynpoi ia u sharud duriaw ha ka dewlynnong Ascension da ka kynhun shipai ki Dutch ha u 1725 ia kano re kano ka kam sniew ba khlem iathuh. Shen u la shu dih da ka snam dkar tang ban pynjah ia ka jingsliang um ba jur jong u. Ka jingshitom jong u ha ka met ka long kaba jur palat, hynrei ka jingpang kaba kham khraw ba paw ha ka jingthoh jong u: ka dei kata kaba la tyllep ia u da ka jingleh palat jong u.

U la thoh ki ktien jingjynjar kum: "ka jingpang aiu kiba lanot khop ki sngew kiba la iehnoh ia ka lynti ka hok, ki sngewbha ban pynkhraw ia ki numbar jong kiba la pynrem." Ka jingkynjah bakhraw tam jong une u nongiaid duriaw ha kata ka dewlynnong ba kynjah ka wan na ka jingsngewthuh ba la pyniakhlad ia u na U Blei. Kata ka dei ka jingshisha ka bymlah shah ha ka ba kut.

U khun bynriew u la ialeh bad kata ka jingsngewtmang sngew kynjah jong ka dohnud naduh ba u Adam bad ka Im ki la "buhrieh ia lade na U TRAI U Blei hapdeng ki dieng jong ka kper" hadien ba ki la bam ia u soh dieng adong (Jen. 3:8). Ki jingsngew jong ka jingpalat, jinglehrain bad jingtieng ki la pynlong ia kita ki arngut ban phet ynda haba U Blei U la wan bad khot ia ki. Sniew bok, ngi tip bha ia kito ki jingsngew mynta.
Kaei kaba pynlong ia kane ka jingiakhlad hapdeng jong ngi bad U Blei?

"Ka jingbymhok jong phi ka la pyniakhlad ia phi na U Blei jong phi; ki pop jong phi ki la buhrieh ia ka khmat jong U na phi." Isaiah 59:2.

Kane ka kharai bakhraw kaba la pynjngai bak ia u nongpop na U Blei kam dei ka jingleh jong U. U Blei U khlem phet na u Adam bad ka Im __ ma ki kiba phet na U.

1. KABA PYNHUN IA KA JINGTHNGAN BARIEH JONG NGI

Shwa ba ka pop kan pynsniew ia ka pyrthei, u Adam bad ka Im ki shadkmen ia ka jingialong jan bad U Nongthaw jong ki ha ka kper baitynnad ka Eden. Da kaba sngewsih ki la pdiang ia ka jingshukor u Soitan ba kin stad kum U Blei bad pynkhein ia ka jingteh jong ka jingshaniah bad U Nongthaw jong ki.

Hadien ba la beh noh ia ki na kper Eden, u Adam bad ka Im ki la shem ba ka jingim ka kham eh kham shitom shabar. Ka kha khun bad ka rep lyngkha mynta ka la wan bad ka jingshitom, ka jingjaw syep, bad ki ummat. Ka jingiateh lok jong ki bad U Blei ka la dkut, ki shem ia lade ba ki hap sha ki jingkwah bym lah ban pynhun bad ki jingangnud ba pynpang mynsiem __ ka jingkynjah jong ka pop.

Naduh ka kam ialeh pyrshah banyngkong jong u Adam bad ka Im, "baroh" (ka jait bynriew baroh kawei) ka la hap sha ka juh ka rukom leh bad la hap sha ka jingiap, ka bainong ka pop.

"Kat kumba da uwei u briew ka pop ka la bsut sha ka pyrthei, bad da kata ka pop ka jingiap, bad kumta kato ka JINGIAP KA LA WAN HAP HA KI BYNRIEW BAROH PHAR, namar BAROH KI LA LEH POP." Rom 5:12.

Baroh ngi la iohmad ia ka jingthngan ba khraw ka dohnud ia kata kaba ngi la duh noh, ka jingthrang ia ka jingsngew skhem kaba tang U Blei ba lah ban ai. Bunsien ngi pyrshang ban pynhun ia kata ka jingthngan da kaba ia khalai, ne da kaba ialeh ban ioh kiew kam ha ka jingtrei, ne da kaba pynngop ia kata ka jingsliang ha ka kiad, ki drok ne ka jingleh awria.

Hynrei ki jingangnud jong ngi baroh ki long tang ki dak jong ka jingiakhlad na U Blei. Bad ym don dawai ban pynjem lait tang ka jingshem ia ka jingieit jong U ha ka jingim jong ngi.

"Ha khmat jong me ka jingdap ka jingkmen ka don; ha ka kti kamon jong me ka don ka jingsngewbha junom junom." Salm 16:11.

Ka jingsngewhun bashisha kan wan ynda kaba kata ka kharai hapdeng jong ngi bad U Blei la pun jingkieng bad ngi lah ban wan beit ha khmat jong U.

2. KABA PUN JINGKIENG IA KA KHARAI JONG KA POP BAD JINGIAP

Ym dei tang ia ki briew ba la pynlong kynjah ne sah marwei da ka pop. Wat ka dohnud U Blei ruh ka pang ha ka sngi ba u Adam bad ka Im ki la phai dien noh na U. Bad u dang iai pangnud halor ki jingsngewsih bad jingiap u khun bynriew. U Blei U kwah eh ban pynhun ia ki jingthrang barieh jong ngi bad ban pynkhiah ia ki dohnud ba la mong jong ngi. Um hun tang ban shu khmih isnei lyngba ka kharai kaba la pyniakhlad ia ngi na U. U Blei U la rai kut ban long ka jingkieng lyngba ka kharai jong ka pop bad jingiap.

"Naba U Blei U la ieit katta katta ia ka pyrthei katba u la aiti noh ia u Khun ba la kha marwei, ba uei uei ruh uba ngeit ha U un ym jot shuh hynrei un ioh ka jingim bymjukut. Naba U Blei um shym la phah ia la u Khun sha ka pyrthei ban pynrem ia ka pyrthei hynrei ban pynim ia ka pyrthei da U." Ioannis 3:16,17.

U Blei U la ai ia la U Khun, bad U Jisu U la ai ia la ka jingim kum ka jingknia namar ka pop, U da siew ia ka kuna ka jingiap da lade hi. Ka jingim, jingiap, bad ka jingmih pat jong U ki la pynlong kaba lah ia u ban map bad pynim ia ki nong pop khlem pynrit dor ia ka pop, bad la ai ia ka bneng bad ka khyndew ka nuksa jong ka jinglong bashisha U Khrist bad ia u Soitan. Ka jingkieng jong U Khrist ka dei ka met ba la khein bad ba la mih snam ka la khring ia ki briew na ka jingriam jong ka pop. Dei ka jingieit baphylla U Blei kaba la pun jingkieng, bad pynlah ia baroh kiba buh ia la ka jingngeit ha U Khrist kum U Trai bad U Nongpynim ban iaid sha ka jingim bymjukut.

3. HYNNIEW KI JINGSHISHA PHI DEI BAN TIP SHAPHANG U JISU

Kine ki hynniew ki jingshisha shaphang U Jisu kim long kiba ia dei bad kino kino kiwei pat ki briew kiba la ju im.

(1) U Jisu U la wan na bneng sha pyrthei.
Slem haduh katno U Jisu U dawa ba u la long"

"Shwa ban kha ia u Abraham, nga la don!" Ioannis 8:58.

U Jisu U la pyntip ia ka pyrthei "nga long" barobor nga la ju long bad ngan iai long. Wat la ia U Jisu la kha na ka kmie briew (math 1:22, 23), U long U Blei ___ U Blei ha ka doh.

U Dwight L. Moody, U Billy Graham jong ka 19 spah snem, u la ong shisien ia ka jingwan long briew U Jisu, "Ka la long ka jingkhein duh bakhraw ia U Jisu Uba dei ban wan ban shah kynoi ha ka jingthiah rupa, bad bsa da u angel, bad pynbam da ka siang ksiar. Hynrei U Nongthaw ka bneng bad ka khyndew u la wan bad shim ia ka met briew, bad la kha ha sem kulai na ki kmie ki kpa baduk ha ka jaka basniew tam."
U angel u la iathuh ia u Joseph ha ka por ba kha ia U Jisu:

"Kan kha ruh ia u khun, men khot ruh ia ka kyrteng jong U U Jisu NABA UN PYNIM IA LA KI BRIEW NA KI POP JONG KI." Mathaios 1:21.

U Jisu, U Nongthaw jong ka bneng bad khyndew (Ioannis 1:1-3,14), u la mon ban wan sha ka pyrthei jong ngi ban pyllait ia ngi na ka pop bad jingiap.

(2) U Jisu U la im ka jingim bakhlem pop.
"U Jisu U Khun jong U Blei, . . . la pynshoi ia U ha kiei kiei baroh syriem kum ngi ___ hynrei khlem pop." Heb. 4:14,15.

U Blei U la leh kham palat ban ia kaba shu kren ia ngi ha ka jingim bapop bad ialam sha ka jingim ba kham sngewhun. Da kaba im hangne kum u briew, U Jisu U la pynlong ia ka jingim kaba lait na ka pop, kaba kham itynnad bad kham sngewtynnad ban ia kaba ka jingiathuhkhana ka lah ban leh.

U Soitan, u nongshun jong U Khrist, u la ia sylla lynter ka jingim U Jisu ha pyrthei ban pyngngat ia U sha ka pop. Ha ri khlaw u Soitan u la sei lut ia ki buit shukor bad ki jingleh bor pyrshah ia ka jinglong bahok bad ba beit jong U (Mathaios 4:1-11). Ha Gethsemane shwa ka jingsahnarphna, la ban khia da ki jingpynshoi ki bashyrkhei, haduh ba U Jisu u la jaw syep da ka snam (Lukas 22:44).

Pynban U Khrist U la ieng skhem pyrshah ia kiei kiei kiba u Soitan u la bred ha U ___ "hynrei khlem pop." Namar ba U Jisu U la mad ia ki jingeh bad jingpynshoi baroh ba u khun bynriew u la iakynduh, U sngewthuh ia ki jingialeh jong ngi. U sngewlem ruh ia ka jingtlot jong ngi (Heb. 4:15).

Balei ba ka long kaba donkam ia U Jisu ban im ka jingim ba khlem pop?

"Namar ia uta u bymshym la tip ia ka pop, u la pynlong ka pop na ka bynta jong ngi, khnang ba yn pynlong ia ngi ka hok U Blei ha U." II Kor. 5:21.

U Jisu U la jop ia ki jingpynshoi bad im ka jingim ba khlem pop khnang ba un ioh ai ia ka ha ngi ban ia pli bad ka jingim barim jong ka pop.

(3) U Jisu U La Iap ban Shim noh ia ka Pop
Katno ngut ki briew kiba la leh pop?

"Baroh ki la leh pop bad ki la duh lehnoh ei ia ka burom U Blei." Rom. 3:23.

Kaei ka kuna namar ka pop?

"Ka bainong ka pop ka long ka JINGIAP; hynrei ka jingaiei jong U Blei ka long ka jingim bym jukut da U Jisu Khrist uba U Trai jong ngi." Rom 6:23.

"Ha khmih, u Khun Langbrot jong U Blei, uba SHIM NOH IA KI POP jong ka pyrthei! (Ioannis 1:29).

Baroh ngi la leh pop bad ngi la dei ban iap junom, hynrei U Jisu U la iap ha ka jaka jong ngi. La pynlong ka "pop ia u na ka bynta jong ngi." U la siew ia ka ram jong ka pop na ka bynta jong ngi. Ka jingiap jong u ka la long ka jingai, bad "ka jingai jong U Blei ka long ka jingim bymjukut ha U Khrist Jisu U Trai jong ngi." (Rom 6:23)

U Jisu u la aiti ia ka jingim bajanai, bad bahok jong U kum ka jingai jong ka jingieit ha ngi. Ka jingieit kaba kum kata ka long palat ia ka jingsngewthuh briew. Bad namar ka jingiap jong u ngi don ka jingsuk bad U Blei (Rom. 5:1).

(4) U Jisu U La Mih Na Ki Baiap
Ka jingiap U Jisu ha ka diengphna kam pat dei ka bakut ia ka jingiathuh baphylla shaphang jong U. Um lah ban iai sah ha ka jingiap bad long u Nongpynim jong ngi.

"Te lada ia U Khrist ym shym la pynmih pat, ka jingngeit jong phi ka long kaba thala; phi dang sah ha ki pop jong phi. Te kito kiba la iohthiah ha U Khrist ki dang sah ha ki pop jong ki.: I Kor. 15:17,18.

U Mohammed bad u Budha ki la ai sha ka pyrthei katto katne ki jinghikai stad bashisha. Ki la pynkhih ia ki millian ki briew, hynrei kim don bor kaba palat ia ka bor briew ban ai jingim namar ba ki dang sah ha ki jingtep jong ki.

Namar ba U Jisu U la mih na ka jingtep ha ka sngi balai hadien ka jingiap jong u, ka jingkular aiu u lah ban ai ha ngi?

"Namar ba nga im, phi ruh phin im." Ioannis 14:19.

U Jisu U im! Namar ba u don ka bor halor ka jingiap, U lah ban pyllait ia ngi na ka jingiap bad tyrwa ia ka jingim kaba kyrhai bad ba bymjukut. Un im ha ka dohnud jong ngi lada ngi khot ia U. U Khrist uba la mih pat u don ban pynbiang ia ki jingdonkam jong ngi mynta.

"Shisha ngan long lem bad phi hala ka sngi haduh bawai noh ka pyrthei." Mathaios 28:20.

Ki briew shynrang bad kynthei ha kylleng ka pyrthei ki iathuhkhana kumno U Khrist U la pyllait ia ki na ki jingmlien basniewtam bad bapop.

Uwei na ki khynnah skul jong ngi mynshwa u la thoh ia kine ki ktien jingsngewnguh ha ka sla jubab jong u: "Nga la long u nongdih kiad. Ha kawei ka sngi katba nga dang buaid, nga la iohi ia ka sla kot ha nylla kaba pyntip ia ka jingpule Baibl jong phi. Nga shim ia ka, bad pyndap, bad nga la ioh nyngkong ia ka jingtip bashisha ia U Khrist. Hadien ynda nga la pyndep ia ka jingpule Baibl, nga aiti ia la ka dohnud ha U Blei bad duh noh ka jingkwah ia ka kiad."

Ynda U Jisu U la shimti ia ka jingim une u briew, ka bor kaba thymmai ka la ai ha u ia ka jingjop halor ka jingdih kiad. Namar ba U Khrist U long U Nongpynim ba la mih pat, U lah ban pynim ia baroh kiba wan ha u ban ioh jingiarap.

(5) U Jisu U la Kiew sha Bneng
Shwa ba U Jisu un leit phai sha U Kpa hadien ka jingmihpat jong U (Ki Kam 1:9), u la ai ia kane ka jingkular ha ki nongbud jong U:

"Wat khih khuslai ha ka dohnud jong phi, to ngeit phi ha U Blei, to ngeit ha nga ruh. Ha ka ing u Kpa jong nga don bun ki jaka shong neh. . . Ngan leit noh ban khreh ka jaka ia phi. Bad. . . ngan wan pat bad shimti ia phi ha lade hi. . . ba ha kaba nga long ma nga phi ruh phi lah ban long." Ioannis 14:1-3.

(6) U Jisu U Trei Kum U Lyngdoh Bakynja Bneng
Khlem da pud U Jisu U iai wad ban pynkhreh ia ngi ka jaka ha bneng.

"Namar kata ka la dei ban pynlong ia U Uba syriem ia la ki para ha kiei kiei baroh, ba un ioh long U Rangbah lyngdoh baisnei bad ia uba lah ban shaniah ha kiei kiei kiba dei sha U Blei, ba un pynlong ka kuna namar ki pop u paidlang. Namar ha kaba ma u hi u la shah kaba la pynshoi ia U, u lah kein ban iarap ia kita kiba la pynshoi." Heb. 2:17,18.

U Jisu u la wan sha ka pyrthei jong ngi "ban pynlong ka jingpyniasuk na ka bynta ki pop ki briew," bad ban pyllait ia ngi na ka kordit jong ka jinglong mraw ha ka pop. U la iap ban pynim ia ngi ban ioh rat dyngkhong ia ka daw jong ka pop, ka jynjar, bad jingiap da kaba pynjot ia u Soitan.

Ia U Jisu kum u Rangbah Lyngdoh la "pynlong syriem ia ki para jong u ha kiei kiei baroh." Bad mynta U paw khlem kut ha khmat U Kpa kum u Ksiang na ka bynta jong ngi. Uta U juh U Jisu Uba la kyrkhu ia ki khynnah, uba la pynioh hok pat ia ka kynthei ba la kem ha ka klim, bad uba la map ia u nong kam sniew uba la jan iap halor ka diengphna, u dang trei ha bneng mynta na ka bynta jong ngi, ban iarap ia kito kiba la shah pynshoi.

(7) U Jisu Un Sa Wan Phai.
Shwa ba un leit phai sha bneng, kaei ka kular U Jisu u la ai?

"Lada nga leit ban khreh ka jaka ia phi NGAN WAN PAT ban shimt ia phi ha lade hi ba ha kaba nga long ma nga phi ruh phi lah ban long." Ioan. 14:3.

Ynda U Jisu un wan pat, un sa pyllait ia ngi na ka pop, ka jingpang, ka sngewsih bad jingiap kaba la pyndap ia ka pyrthei. Bad un sa khot ia ngi sha ka pyrthei bathymmai jong ka jingkmen bad jingim bymjukut.

4. KA JINGIEIT BANEH

La iathuh shaphang ka jingiashong kurim ba shu pynbeit ka ri Taiwan hapdeng U Long bad ka thei samla kaba kyrteng "Golden Flower". Ynda u Long u la khyllie ia ka jingtap khmat na ka nongleit kurim jong u hadien ka jingleh niam, u la kyndit bad sngewsih. Ia ka khmat jong ka la tap da ki sohkhliang na ka daw u niangthylliew.

Hadien kata, u Long um don jinglehieit ei ei ia ka lok jong u. Ka la ialeh katba lah ban pynkmen ia u; ka la trei shitom ha ing, da kaba kyrmen ba u tnga jong ka un sa pdiang ia ka. Hynrei u iaisah u bym patiaw ia ki jingpynpaw jingieit jong ka baroh.

Hadien 12 snem kata ka jingleh mynleh shong kurim, u Long u sdang ban ym iohi shuh baroh ar ki khmat. U doctor u la ong ia u ba un sa matlah lada um phah sumar. Hynrei ka jingpuid ka long kaba rem.
Ka Golden Flower ka la sdang ban trei bun kynta ha kaba shna tupia da u skum kba ban kham ioh peisa. Ha kawei ka sngi, la iathuh ia U Long ba la don ki khmat ba ioh na iwei i briew iba ia kynduh aksiden. U la leit stet sha hospital ban shah sumar.

Hadien ynda u la koit, u la kut jingmut ban leit peit ia ka tnga jong u ba un khublei ia ka ba ka la pynmih ia kata ka peisa. Ynda u la pynphai ia ka khlieh ba dem jong ka khnang ba ka lah ban peit ha u, U Long u shu ang. Ka la peit sha u khlem jingiohi, ki khmat ki bym don ei ei, ki khmat kim don shuh. La tyllep lin ia u da ki jingsngew, u la dem ha ki kjat jong ka bad iam. Te ka sien ba nyngkong u la pasiaw ia ka kyrteng jong ka: Golden Flower.

U Jisu u thrang dik dik ban don ka jingiadei bad kito ki bym salia ia u la slem. U thrang ban iohsngew ba ngi pasiaw ia ka kyrteng jong U kum U Nongpynim jong ngi. U long uba la kloi ban kheinduh ym tang ia ki khmat jong u hynrei ia ka met baroh shi tylli khnang ba un ioh pyni ia ka jingieit ba iaineh jong u. Ka jingieit jong u ka long kaba donbor katta katta ba U Khrist U "la wan sha ka pyrthei ban pynim ia ki bapop." (I Tim. 1:15).

Ka jingkheinduh bakhraw U Khrist ka la pynlong ia ka jingkieng kaba pun ia ki jingleh bymsalia jong ngi, kaba tap ia ka jingleh nongwei jong ngi. Hato phi la shem da lade ba u kwah ban khring ia phi lyngba ka liewlong bajylliew sha ki ksangkti jong u? Hato phin jubab bad duwai, "Ko Jisu, nga ieit ia Me. Khublei ia ka jingkhein duh baphylla jong me. To wan ha ka dohnud jong nga ban pynim ia nga mynta___ pynim ia nga baroh shitylli: pynim janai ia nga, pynim ia nga junom duh"?

U JISU
U LA WAN kum U Blei ha ka doh
U LA IM khlem pop ha ka jaka jong ngi
U LA IAP na ka bynta ki pop jong ngi.
U LA MIH ban pyllait ia ngi na ka jingiap
U LA KIEW ban pynkhreh ka ing ia ngi ha bneng
U SHAKRI man ka sngi kum U Rangbah Lyngdoh jong ngi.
UN WAN SHEN ban ialam ia ngi ban shong bad U junom.